Metabolizamje biokemijski proces gdje dolazi do modifikacije kemijskih spojeva u živim organizmima i stanicama. Metabolizam se dijeli na anabolizam odnosno biosintezu (stvaranje) kompleksnih organskih molekula i na katabolizam koji je obrnuti proces od anabolizma, a to je razdvajanje kompleksnih organskih spojeva u jednostavnije spojeve. Sveukupni biokemijski procesi u jednom organizmu se jednom rječju nazivaju metabolizam. Bez metabolizma ne bismo mogli preživjeti.
METABOLIZAM UGLJIKOHIDRATA (ŠEĆERA)
Glukoza je jednostavni šećer, monosaharid, te je jedan od najvažnijih ugljikohidrata. Koristi se kao izvor energije kod životinja i biljaka. Glukoza je jedan od glavnih produkata fotosinteze i služi kao početna supstanca za respiraciju tj. disanje. Prirodni oblik, (D-glukoza), naziva se još i dekstroza, posebice u prehrambenoj industriji.
SVJETLO (Energija) + CO2 + H2O --> C6H12O6 + O2
GLUKOZA (C6H12O6)
KISIK
→
UGLJIČNI DIOKSID
VODA
ENERGIJA
BILJKE UZIMAJU UGLJIK IZA ZRAKA I STVARAJU ŠEĆER
Za visoko organizirane organizme vjerovatno je najvažnija karakteristika glukoze ta da ona ima malu tendenciju, u poređenju sa ostalim heksozama, nespecifičnih reakcija sa amino (-NH2) grupom proteina u reakciji koja se naziva glikolizacija. Tokom glikolizacije dolazi do redukcije ili uništenja aktivnosti enzima.
RAZGRADNJA GROŽĐANOG ŠEĆERA - GLIKOLIZA
Kao što je već ranije spomenuto, glukoza se ne može koristiti direktno u stanicama, već se treba pretvoriti u takozvani univerzalni oblik energije, u ATP. Taj proces se zove razgradnja grožđanog šećera ili glikoliza.
C6H12O6 + O2--> Upotrebljiva energija (ATP) + CO2 + H2O
Tijekom respiracije, pomoću niza enzimski kataliziranih reakcija, glukoza se oksidira do ugljičnog diokisda (CO2) i vode (H2O) pri čemu se oslobađa energija većinom u formi adenozin trifosfata/ATP-a. Glukoza koja se koristi tokom respiracije (disanja) se dobiva razgradnjom složenih šećera, polisaharida. |
